5 Ocak 1919 Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin Kuruluşu

 Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Weimar Cumhuriyeti'ni Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. 

Adolf Hitler, Başkan Paul von Hindenburg tarafından 30 Ocak 1933 günü şansölye olarak atandıktan sonra ırkçı ve otoriter ilkelere dayalı bir Nazi devletinin temelini atmaya başladı. Almanya altı aydan kısa bir sürede demokratik bir devletten tek partili bir Nazi diktatörlüğüne dönüştü.

28 Şubat 1933 günü çıkarılan Reichstag Yangın Kararnamesi demokratik Weimar Anayasası tarafından garantiye alınmış olan temel insan haklarının askıya alınmasına izin verdi. Üçüncü Reich, Almanların temel haklardan yoksun kaldığı bir polis devleti haline geldi ve Nazi devletinin seçkin muhafızları olan SS birlikleri, polis üzerindeki kontrolleri sayesinde artan yetkilerini kullanmaya başladı. Özellikle Almanya Komünist Partisi ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'ndeki siyasi rakipler ve bunların yanı sıra Yahudiler baskılara zulümlere ve ayrımcı yasalara maruz kaldı. 

Alman yetkililer Nisan 1933'te çıkarılan Devlet Memurları Kanunu'nu kullanarak Yahudileri resmi dairelerden, ekonomi, hukuk ve kültürel hayattaki devlet memuriyetlerinden ihraç etmeye başladı 

Hitler, şansölyeliğinin ilk iki yılında siyasi partilerin, devlet kurumlarının, kültür ve meslek örgütlerinin Nazi amaçlarına uygun hale getirildiği güçlü bir koordinasyon politikası izledi. Kültür, ekonomi, eğitim ve hukuk tamamıyla Nazi kontrolüne geçti.

Nazi Partisi, 2 Dünya Savaşı'nda Almanya'nın yenilgisiyle, sona erdi. 1945'te Berlin'in düşmesi ve Hitler'in intiharıyla rejim çöktü, parti yasaklandı ve liderleri savaş suçları nedeniyle yargılandı.

Kaynakça´

https://encyclopedia.ushmm.org/content/tr/article/foundations-of-the-nazi-state 14.12.2024 /Saat15.05

https://www.kompas.com/stori/read/2024/04/16/150000479/peran-adolf-hitler-dalam-perang-dunia-ii#google_vignette  14.12.2024 /Saat15.10

https://www.webtekno.com/nazilerin-super-guc-olmasina-katkida-bulunan-10-populer-marka-h45428.html    14.12.2024 /Saat15.35

https://www.primroselodge.com/blog/society/nazi-germany-and-methamphetamine/   14.12.2024 /Saat15.45 

 HAZIRLAYANLAR

EDANUR HAKBİLİR

ZEYNEP UYSAL