1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi)
Rusya Balkanlarda, Bosna-Hersek ve Bulgar isyanlarını teşvik etmişve Sırbistan ile Karadağ´ı Osmanlı Devleti´ne karşı savaşa kışkırtmıştır.
Balkanlardaki bu sorunların Osmanlı ordularının galibiyetiyle sonuçlan- ması üzerine olaylara diplomatik yollardan bir çözüm bulmak isteyen ingiltere, Fransa, Rusya, Almanya, Avusturya ve italya; Haliç´te bulunan Bahriye Nezaretinde 23 Aralık 1876´da istanbul (Tersane) Konfe- ransı´nı düzenlemiştir. Daha önce Rus elçiliğinde belirlenen teklifler, istanbul Konferansı´nda alınan ka- rarlar olarak Osmanlı Devleti´ne bil- dirilmiştir. Osmanlı Devleti´nin istik- laline ve toprak bütünlüğüne aykırı olan teklifler, Bâbıâli´de kurulan bir genel mecliste müzakere edildikten sonra reddedilmiştir.
Bunun üzerine Rusya, 1877´de Osmanlı Devleti´ne karşı savaş ilan etmiştir. Rûmî takvime göre 1293 yılına rastladığı için bu savaşa 93 Harbi denmiştir.
93 Harbi´nde Osmanlılar, Kaf kasya ve Tuna olmak üzere iki cephede savaşmak zorunda kalmıştır. Osmanlı Devleti, Kafkasya´da Rus ordusuna karşı, Ahmed Muhtar Paşa komutasındaki sınırlı sayıda askerle mücadele etmiştir. Doğubayazıt, Ardahan, Kars ve Erzurum Ruslar tarafından işgal edilmiştir. Nene Hatun ve diğer Erzurumlu vatandaşlar, Aziziye Tabyası´nı Ruslara karşı büyük bir cesaretle savunmuştur.
93 Harbi´nde Balkanlardaki muharebeler Rusların, Tuna Nehri´ni geçerek Osmanlı topraklarına gir- mesiyle başlamıştır. Rus birlikleri Osmanlı ordusunu Plevne´de abluka altına almıştır. 145 gün Plevne´yi savunan Gazi Osman Paşa komu- tasındaki Osmanlı ordusu, Rus ve Romen orduları karşısında 10 Aralık 1877´de başarısız olmuştur. Hızla ilerleyen Rus orduları Edirne ve Silivri´yi de alarak Ayastefanos´a (Yeşilköy) kadar ilerlemiştir. Bunun sonucunda Osmanlılar barış istemek zorunda kalmıştır.3 Mart 1878´de İstanbul’da Ayastefanos Antlaşması imzalanmıştır.
Bu antlaşma ile Avrupa´daki den- genin Rusya lehine bozulduğunu gören Avusturya, ingiltere, Fransa ve Almanya bu antlaşmaya karşı çıkarak Berlin´de uluslararası bir konferans toplanmasını sağlamıştır.
Bu bakımdan Ayastefanos Antlaşması, Sevr Antlaşması gibi kâğıt üzerinde kalan bir antlaşma olmuştur.
BERLiN KONGRESi
Avrupalı güçlerin baskısı sonucunda Ayastefanos Antlaşması´nın yeniden düzenlenmesi için Berlin´de bir konferans toplanmıştır. Osmanlı Devleti, Rusya, İngiltere, Almanya, Fransa, Avusturya-Macaristan ve İtalya’nın katılımıyla Berlin Antlaşması imzalanmıştır. Berlin Kongresi´nde sadece Ayastefanos Antlaşması´na yeni bir şekil verilmekle kalınmamış, bozulan Avrupa güçler dengesinin yerine yeni güçler den- gesi kurulmuştur. Bu yeni denge, Avrupalı büyük devletlerin Osmanlı topraklarını paylaşmasıyla ortaya çıkmıştır. Ayastefanos Antlaşması ile karşısında sadece Rusya´yı bulan Osmanlı Devleti, Berlin Kongresi´nde altı büyük devletin hedefi hâline gelmiştir.1856 Paris Antlaşması´nda kabul edilmiş olan "Osmanlı topraklarının bütünlüğüne saygı ilkesi" Berlin Kongresi´nde yer almamıştır. Bu ilkenin başta gelen savunucularından olan İngiltere, Berlin Antlaşması´nın imzalandığı günlerde Kıbrıs´a yerleşmiştir.
KAYNAK: https://ogmmateryal.eba.gov.tr/konu-ozetleri?s=8&d=57&u=0&k=0
https://ogmmateryal.eba.gov.tr/konu-ozetleri?s=8&d=57&u=0&k=0#
Burak YILMAZ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder